Het project beoogt op gebied van notenteelt kennis over te brengen aan een groep agrariërs met als doel verduurzaming van hun bedrijfssystemen, duurzaam gebruik van de bodem en nieuwe verdienmodellen voor de bedrijven o.b.v. de teelt van een nieuw gewas (notenteelt) met vele verwerkingsmogelijkheden. De marktpotentie daarvoor is groot! De vraag naar noten stijgt de laatste jaren constant in Nederland.

De groep deelnemende agrariërs is een heel diverse groep. Alle sectoren zijn vertegenwoordigd (melkveehouderij, akkerbouw, varkenshouderij, tuinbouw, fruitteelt, etc.). En er is een grote behoefte aan kennis en vaardigheden op gebied van bodem en de teelt van noten. De groep bestaat uit starters op gebied van notenteelt en ondernemers die al gestart zijn met notenteelt en die dus al notenbomen hebben aangeschaft en geplant. Ook deze ondernemers geven aan behoefte te hebben aan kennis over de teelt van noten en de afzet en het uitwisselen van ervaringen en toepassingen.

    

De geplande activiteiten zijn gericht op kennisopbouw en aanleren van relevante vaardigheden m.b.t. de notenteelt. Daarnaast is er veel ruimte voor het uitwisselen van ervaringen, het kijken bij anderen, het uitvoeren van opdrachten, het trainen van vaardigheden als snoeien en discussies. De deelnemers worden gestimuleerd om zelf ook in actie te komen, en voor zover mogelijk worden bijeenkomsten op de bedrijven georganiseerd zodat men kennis kan nemen van de bedrijfssituatie. In onderlinge discussies met de ondernemer en de experts kunnen deelnemers leren en feedback geven op de bedrijfssituatie.

Het project bestaat uit:

De kennisoverdracht zal plaatsvinden door CropEye en door experts op specifieke deelgebieden van de notenteelt. De kennis zal verder worden verspreid dan alleen onder de deelnemers.


                                                  


Achtergrondinformatie
Er zijn veel ondernemers die meer willen weten van notenbomen en willen starten met agroforestry of notenteelt. Notenbomen tot productie laten komen en daaraan geld verdienen betekent zich bekwamen in de notenteelt. De agrariërs hebben vaak te weinig kennis van notenbomen. Een veehouder of akkerbouwer is niet gelijk een boomkweker en later een fruitteler! Je moet eerst van een kleine boom een grote boom maken en dan moet die grote boom vruchten gaan produceren. Dat vereist kennis en kunde van de ondernemer die start met deze teelt.

Het doel van het project is niet om van de veehouder of akkerbouwer een boomkweker en later fruitteler te maken, maar hem voldoende kennis en kunde te geven om de teelt op te starten en uit te voeren en situaties te leren herkennen, zodat hij de juiste expertise erbij kan halen als hij de situatie zelf niet kan oplossen.

Dat begint al voor het starten van de teelt. Oriëntatie is een belangrijke fase, waarin antwoorden gevonden moeten worden op de volgende vragen:

     1. Past notenteelt bij mij als ondernemer en bij mijn bedrijfsvoering? Welke veranderingen moet ik doorvoeren?
         Organiseer ik mijn mechanisatie en afzet alleen of zoek ik een collectief hiervoor?

     2. Wat wordt mijn teeltdoel? Voor welke markt? Wat betekent dat voor mijn rassenkeuze en aanplantsysteem?

     3. Hoe zien de investering, saldoberekening, terugverdientijd, het verdienmodel eruit?

     4. Heb ik geschikte percelen en bodems daarvoor? Welke aanpassingen zijn nodig? Welke bodem verbeterende
         maatregelen moet ik nemen?

     5. Wat is allemaal belangrijk bij notenteelt om rekening mee te houden zoals bestuiving, bescherming tegen vraat, ziekten
         en plagen (preventie), windbeschutting?

Na de oriëntatie en besluitvorming over aantallen en rassenkeuze volgt de grondverbetering, aankoop, aanplant en alles wat erbij hoort op gebied van water en bemesting. Praktische vaardigheden als snoeien en boomverzorging zijn nodig. Daarnaast vindt er bestrijding van ziekten en plagen plaats in de vorm van preventieve maatregelen, diagnose en bestrijding. M.b.t. het te oogsten product zijn oogstvoorbereiding, het oogsten zelf en de naoogst behandeling relevant om tot een stabiel product te komen.

Ook ondernemers die starten met agroforestry of voedselbossen integreren notenbomen in hun systemen. Helaas zien we al te vaak dat door een gebrek aan kennis en kunde fouten gemaakt worden die leiden tot teleurstellingen. Vaak zijn die fouten door de langere stichtingsperiode pas na jaren zichtbaar. Dat moet voorkomen worden.

Voor veel ondernemers is de notenteelt en -markt een nieuwe wereld. Een wereld in ontwikkeling. Er is vraag naar Nederlandse noten en bij voorkeur met EKO keurmerk. Het verkrijgen van kennis en kunde van de teelt van noten en de oogst en afzet is nodig om het tot een succes te maken.

Notenteelt is een duurzame teelt en leidt tot betere bodemkwaliteit, minder uit- en afspoeling, daarnaast wordt er CO2vastgelegd in de boom en bodem en zijn er verdienmodellen aan de notenteelt te koppelen. Ook extra verwaarding door verwerking is mogelijk op bedrijfsniveau.

In dit project wordt ook een koppeling gemaakt naar een vitale bodem, duurzaam bodembeheer. Bomen en bodem zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De teelt van bomen herstelt en verhoogt de bodemkwaliteit, maar ook hebben notenbomen voor een goede productie een geschikte bodem nodig. Uiteraard, begint de uitvoering met de perceelkeuze en de aanleg van de teelt. Het belang van duurzaam omgaan met de bodem behoeft geen uitleg meer; het terugdringen van emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen, het behouden, c.q. verbeteren van de bodemvruchtbaarheid en het verbeteren van de bodemkwaliteit zijn belangrijke uitdagingen voor de maatschappij en de ondernemer van vandaag. In dit project wordt daarom ook aandacht besteed aan overdracht van kennis en ervaring, het in praktijk oefenen met de overgedragen kennis en ervaring en het leren kennen (het zogenaamde “lezen”) van je eigen bodem. De bodem is de basis en op dit thema wordt de ondernemer ook bijgeschoold.

Bomen zijn ook belangrijk voor aanpassing van de landbouw en omgeving aan de klimaatsverandering. In de nieuwe (natuur inclusieve) kringlooplandbouw zijn bomen een belangrijk aspect ten aanzien van verkoeling, schaduw, vochtbenutting etc. Ook kunnen ze beter tegen de droogte door hun wortelstelsel. Ze verminderen ook de gevolgen door het vastleggen van CO2 in boom en bodem. Sommige houtsoorten zijn zo kostbaar dat het hout ook na het kappen van de bomen (na 50 tot 100 jaar) gebruikt zal blijven worden waardoor de opslag van CO2 duurzaam is.

De kern is dat een steeds grotere groep ondernemers de notenteelt als een oplossing ziet voor veel van de huidige problemen, maar niet de kennis en kunde heeft om de notenteelt goed op te starten en uit te voeren. In dit project wordt die kennis en kunde overgebracht.

Wilt u meer weten? Neem contact op met Ton Baltissen, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., 0612921072

 

Publicaties

          

Herkennen van ziekten en plagen                   Herkennen van Colletotrichum
in walnotenboomgaarden                              in walnotenboomgaarden


Nieuwe Oogst: 11-12-2021 - Dertig boeren gaan met notenteelt de uitdaging aan




                                                         
Dit project wordt gefinancierd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit  binnen de SABE 3 regeling 'Samen leren in projecten voor duurzame landbouw 2020'